Wynajem mieszkań – jak to było kiedyś

Jeszcze trzydzieści lat temu w Polsce wynajem mieszkań był niezbyt częstą praktyką. Jeżeli już, to wynajmowano pokoje dla studentów lub robotników sezonowych. W czasach PRL własne bądź spółdzielcze mieszkanie było dobrem luksusowym. Poza tym w tamtym okresie czasu prywatna działalność gospodarcza funkcjonowała w bardzo ograniczonym zakresie. Dlatego wynajmowanie pokoi lub mieszkań w zasadzie ograniczało się do wynajmu turystycznego. Do tego należy dodać jeszcze kulturę społeczną, która nie przewidywała szybkiej wyprowadzki dzieci z domu rodzinnego. Często spotykało się rodziny wielopokoleniowe, które mieszkały w mieszkaniu zaledwie pięćdziesięciometrowym.

Wynajem mieszkań obecnie

Dzisiaj jest to trudne do uwierzenia. Wraz ze zmianą ustroju politycznego nastąpiły zasadnicze zmiany gospodarcze, kulturalne i społeczne. Co prawda posiadanie mieszkania własnościowego nadal oscyluje w granicach dobra luksusowego, jednakże wynajem mieszkań wpisał się na dobre w nasz koloryt społeczny i stał się zjawiskiem powszechnym. Mieszkania najczęściej wynajmują studenci, pary i małżeństwa. Coraz powszechniejszą praktyką staje się szybkie usamodzielnianie młodych ludzi, a wynajęcie mieszkania jest ich pierwszym krokiem ku dorosłości.

W dużych miastach, czy też mniejszych miejscowościach zazwyczaj wynajem mieszkania nie stanowi problemu, jedyną barierą mogą być koszty najmu i czynszu. Koszty te determinowane są przede wszystkim wielkością i standardem mieszkania oraz jego lokalizacją.

Wynajem mieszkań warunki prawne

Wybranie mieszkania do możliwości i wymagań wynajmującego wymaga nie tylko czasu, ale także posiadania niezbędnej wiedzy w tym zakresie. Dlatego ważne jest zapoznanie się z aktualnymi przepisami prawnymi. Umowę najmu regulują przepisy Kodeksu Cywilnego, a także Ustawa o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy. Umowa na wynajem mieszkania powinna być sporządzona w dwóch egzemplarzach, podpisanych przez obydwie strony. Wzór umowy zazwyczaj przedstawia wynajmujący, jednakże najemca ma prawo do jej modyfikacji. Im bardziej umowa będzie uszczegółowiona tym zwiększa się bezpieczeństwo przyszłego użytkownika mieszkania, chroniąc go przed ewentualnymi sporami.

Co powinna zawierać umowa wynajmu:

Jak każda standardowa umowa powinna zawierać takie elementy jak:
➔ Oznaczenie rodzaju umowy: umowa na wynajem mieszkania.
➔ Oznaczenie daty i miejsca zawarcia umowy.
➔ Oznaczenie stron: wynajmujący i najemca.
➔ Wskazanie przedmiotu umowy: opis mieszkania, metraż i adres lokalizacji.
➔ Czas trwania umowy – umowa może być zawarta na czas określony bądź nieokreślony.
➔ Cel najmu oraz liczba wynajmujących: wykorzystanie lokalu wyłącznie na cele mieszkaniowe.
➔ Prawa i obowiązki stron umowy, przykłady: Obowiązki najemcy: naprawa i konserwacja, drobne remonty oraz utrzymanie lokalu w niezmienionym stanie przez cały okres obowiązywania umowy. Obowiązki właściciela: zapewnienie sprawnego działania instalacji i urządzeń przekazanych do użytkowania. Prawa najemcy: użytkowanie lokalu zgodnie z przeznaczeniem, możliwość wprowadzenia ulepszeń, np. podłączenie do sieci internetowej. Prawa wynajmującego: wypowiedzenie umowy.
➔ Wysokość czynszu i innych opłat, termin i sposób płatności (gotówka, przelew).
➔ Określenie kar umownych wynikających z niedotrzymania warunków umowy, np. za nieterminowe regulowanie opłat.
➔ Wysokość kaucji i sposób jej rozliczenia. Kaucja może być zwrotna pod pewnymi warunkami, ale musi być to określone w umowie albo bezzwrotna uwzględniająca np. odświeżenie lokalu.
➔ Warunki i okres wypowiedzenia umowy na wynajem mieszkania. Nad określeniem czasu wypowiedzenia należy się dobrze zastanowić, ponieważ w przyszłości może mieć to nieprzyjemne konsekwencje dla obydwu stron.
➔ Niezbędnym dokumentem stanowiącym załącznik do umowy jest protokół zdawczo-odbiorczy lokalu, a także określający stan liczników w dniu przejęcia lokalu.

Przed podpisaniem umowy wynajmu

Należy dokładnie obejrzeć mieszkanie, sprawdzić elementy wyposażenia oraz sprawność urządzeń: pralki, kuchenki, lodówki itp. Kolejnym dość istotnym aspektem jest zwrócenie uwagi czy osoba, z którą podpisujemy umowę na wynajem mieszkania jest jego właścicielem. W celu weryfikacji możemy poprosić o akt notarialny lub odpis z księgi wieczystej. Jeżeli wynajmujący nie jest właścicielem powinien przedstawić upoważnienie do jego reprezentowania podpisane notarialnie. W przypadku, gdy nie przedstawi żadnego dokumentu, powinniśmy zrezygnować z podpisania umowy, ponieważ może to być oszustwo. Wpłacimy kaucję, a w dniu przeprowadzki okaże się, że lokal zamieszkują prawowici właściciele.

Posumowanie

Wynajem mieszkania powinien być zrealizowany w sposób przemyślany, nie warto podejmować w tym przypadku pochopnych decyzji. A już na pewno należy sprawdzić zawsze bardzo dokładnie tzw. okazje. Niska cena wynajmu często wiąże się z jakimiś ukrytym mankamentem. Przykład wzięty z życia: Wynajmujący obejrzał mieszkanie bardzo dokładnie, sprawdził wszystkie meble i urządzenia. Wszystko było idealnie, nie mógł uwierzyć w swoje szczęście, że trafiło mu się tak tanie mieszkanie, w tak dobrym standardzie. Mieszkanie oglądał w godzinach wieczornych i zupełnie nie zwrócił uwagi, że okno w salonie zasłonięte jest roletą, przecież o tej porze dnia to normalne. Jakie było jego zdziwienie, gdy po podpisaniu umowy i przeprowadzce odsłonił okno, a za oknem potężna ściana budynku, przesłaniająca nie tylko jakikolwiek widok, ale ograniczająca dopływ światła i słońca. Dlatego zanim podpiszesz umowę, sprawdź wszystko dokładnie i działaj rozsądnie.